Thành phố 900.000 dân có 3.200 cán bộ công chức

(Dân trí) - Cùng là thành phố trực thuộc TƯ nhưng Cần Thơ có 2.900 cán bộ công chức/1,2 triệu dân; còn Đà Nẵng chỉ 900.000 dân “gánh” 3.200 cán bộ công chức. Đoàn giám sát của UB Thường vụ Quốc hội nhận định đây là một điểm vênh, thiếu quy chuẩn của chính sách.

Báo cáo UB Thường vụ Quốc hội chiều 20/9 về tình hình thực hiện chính sách pháp luật trong công tác tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, Bộ trưởng Nội vụ Nguyễn Thái Bình khẳng định nhiều kết quả như về cơ bản, các cơ quan đều tổ chức tuyển dụng theo đúng quy định của pháp luật. Các đơn vị đã từng bước ứng dụng công nghệ tin học vào thi tuyển công chức, đồng loạt triển khai xác định vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức để làm cơ sở đổi mới cơ chế quản lý công chức, viên chức, tuyển dụng, bổ nhiệm đúng người đúng việc…

Tuy vậy, người đứng đầu Bộ xác nhận nhiều hạn chế, tồn tại liên quan đến công tác này. Trong dư luận vẫn phản ánh có biểu hiện tiêu cực, nhũng nhiễu trong công tác tuyển dụng, bổ nhiệm. Việc chấp hành các quy định của pháp luật về tuyển dụng, bổ nhiệm vẫn còn biểu hiện chưa nghiêm ở một số cơ quan, đơn vị. Tính quy hoạch trong đào tạo, bồi dưỡng chưa cao. Nhiều bộ, ngành, địa phương cử cán bộ, công chức đi đào tạo, bồi dưỡng chưa gắn với quy hoạch sử dụng, làm ảnh hưởng đến hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng.

Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý là trưởng đoàn giám sát về công tác tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm cán bộ công chức.

Thay mặt đoàn giám sát, Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý cho biết, số lượng cán bộ, công chức được tuyển dụng đến hết năm 2009 là 404.800 người, đến hết 2012 tăng lên 525.500 người. Trong đó, số lượng tiến sỹ là 2.209 người (chiếm 0,4%), thạc sỹ 19.665 người (3,7%), cử nhân 25.616 người (52,5%), số công chức đã được đào tạo về lý luận chính trị là 246.674 người (46,9%).

Cơ quan giám sát đánh giá, việc tuyển dụng công chức, mỗi vị trí công việc đã có nội dung thi môn nghiệp vụ chuyên ngành khác nhau. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa xây dựng được ngân hàng câu hỏi và ngân hàng đề thi môn nghiệp vụ, dẫn đến việc đề thi tuyển dụng công chức thường không sát với yêu cầu của vị trí cần tuyển dụng.

Trong điều kiện hiện nay, chất lượng đào tạo giữa các trường ngoài công lập và hình thức đào tạp không chính quy với các trường công lập là đào tạo chính quy còn rất khác nhau.

Số viên chức tại thời điểm cuối năm 2009 xấp xỉ 1,2 triệu người, đến hết 2012 tăng lên gần 1,7 triệu người. Trong đó, số tuyển dụng mới năm 2010 là gần 80.000 người, năm 2011 89.000 người và năm 2012 94.500 người. Số lượng tiến sỹ là 12.000 người (0,7%), thạc sỹ 71.000 người (4,2%), cử nhân 731.500 người (43%). Tỷ lệ tuyển dụng tăng dần qua từng năm.

Hạn chế được chỉ rõ trong lĩnh vực này là việc tuyển dụng viên chức hiện vẫn chú trọng đến bằng cấp và kiến thức quản lý nhà nước nói chung. Các nội dung thi tuyển chưa thật sự phù hợp, chưa thực sự quan tâm đến năng lực và kỹ năng xử lý vấn đề của người được tuyển dụng; chất lượng đào tạo ở một số trường chưa cao, chưa gắn lý luận và thực hành nên dẫn đến chất lượng công tác chuyên môn của một số viên chức sau khi tuyển dụng còn hạn chế.

Do cơ chế, chính sách đào tạo và chính sách thu hút nguồn nhân lực có trình độ cao, tay nghề giỏi chưa phù hợp nên việc phân bổ nguồn lực ở các vùng miền khác nhau có sư chênh lệch khá rõ. Tỷ lệ tiến sĩ, thạc sĩ tập trung nhiều ở các thành phố lớn, đồng bằng; tỷ lệ chưa qua đào tạo hoặc đào tạo ở trình độ thấp chủ yếu tập trung ở tỉnh vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo.

Đoàn giám sát dẫn chứng, ở những địa phương có điều kiện tương đồng về dân số, diện tích đất tự nhiên nhưng số lượng cán bộ, công chức, viên chức, cơ cấu, bậc, ngạch trình độ chuyên môn cũng rất khác nhau. TP Cần Thơ có dân số gần 1,2 triệu người, có 2.900 cán bộ công chức trong khi đó, Đà Nẵng chỉ có 920.000 người nhưng có tới 3.200 cán bộ. Tình trạng tương dự diễn ra ở Đắc Lắc, Hòa Bình; Hà Nội và TPHCM, Hà Tĩnh và Hải Dương…

Việc bổ nhiệm cán bộ quản lý thể hiện bằng con số thống kê, trong 3 năm (2010-2012), tại 63 tỉnh thành đã bổ nhiệm gần 32.000 cán bộ quản lý. Công tác bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp nhìn chung được đánh giá thực hiện đúng nguyên tắc dân chủ, khách quan và công khai, minh bạch, góp phần tạo động lực để người có trình độ, năng lực phấn đấu vươn lên, đổi mới công tác cán bộ, nâng cao chất lượng đội ngũ.

Theo đoàn giám sát, việc một số địa phương mạnh dạn tổ chức thí điểm thi tuyển lãnh đạo, quản lý cấp sở, cấp phòng được đánh giá đã đạt kết quả bước đầu, tạo môi trường cạnh tranh, thu hút người có năng lực, đồng thời góp phân cung cấp kinh nghiệm để nghiên cứu rút kinh nghiệp nhân rộng việc thí điểm thi tuyển lãnh đạo cấp vụ, cấp phòng.

Tuy nhiên, cũng có nhiều hạn chế được chỉ ra như còn nhiều lẫn lộn giữa công tác quy hoạch với nhân sự, giữa tiêu chuẩn bộ nhiệm với tiêu chuẩn cán bộ đưa vào quy hoạch; việc đánh giá cán bộ vẫn còn tình trạng chủ quan, cảm tính, nể nang, thiếu tính toàn diện, chưa phản ánh đúng thực chất để làm cơ sở cho bổ nhiệm; việc bổ nhiệm với cán bộ lãnh đạo, quản lý bị xử lý kỷ luật trong nhiệm kỳ còn lúng túng, vướng mắc do chưa có quy định…

P.Thảo