GÁI MỘT CON XƯA VÀ NAY

Nhà văn Trần Thanh Hà

Dân gian xưa có câu nói dành để khen ngợi người phụ nữ đã sinh nở “gái một con trông mòn con mắt”. Đấy là nói về sức hấp dẫn của người đàn bà đã có con. nhưng sao lại là gái một con?

Thường người ta cho rằng tuổi lộng lẫy nhất của người nữ là tuổi mười tám, đôi mươi. Người con gái như đóa hoa vừa hé, còn tinh khôi, có cái đẹp e ấp, tươi  mát. Như mùa xuân. Như bãi biển sớm mai chưa có dấu chân nào đi qua quyến rũ bằng sự tinh khiết. Người thiếu nữ như món quà quý nhưng quá mỏng manh đôi khi khiến ta e sợ dễ làm tan vỡ.

 Bởi vì cô ấy đã “chín”

Khi bước vào hôn nhân, người phụ nữ đã lật sang một chương mới của cuộc đời, nhưng có con mới thực sự biến một cô gái thành một người đàn bà. Về mặt sinh học, việc có con làm tăng hormone nữ khiến người phụ nữ trở nên hoàn thiện hơn. Dân gian quan niệm lần sinh nở đầu tiên làm thay máu người mẹ, đó là lần lột xác từ con người đến tâm tính. Dễ nhận ra những biến đổi bề ngoài: cơ thể nảy nở, những vòng nhạy cảm trở nên đầy sức sống, da và tóc đẹp ra. Trong phần lớn trường hợp, người phụ nữ cảm thấy bằng lòng hơn với cơ thể mình khi đã là “gái một con”. Vai trò làm mẹ khiến chị em nữ tính và chín chắn hơn. Cô thiếu nữ hôm nào thơ ngây sáng nắng chiều mưa, người đàn bà chưa thoát xác khỏi đứa trẻ mới lớn; nay như trái chín mọng, đằm thắm, bao dung và… vời vợi hơn.

Khi người đàn ông bị… hạ bậc

Vì sao? Khi thanh nữ, cô ấy chỉ có một tình yêu duy nhất dành cho người đàn ông của mình. Cô ấy thuộc về anh ta. Nhưng khi cô có con, tình cảm của cô với anh đột ngột thay đổi. Anh là người xếp thứ hai. Từ nay, cô có một mối quan tâm khác, một tình yêu khác ngoài anh. Đó là đứa con. Lạ kỳ, tình mẫu tử, mãnh liệt hơn nhiều so với tình yêu trai gái, hơn cả tình vợ chồng. Tình yêu đối với đứa con thắp lên nơi người mẹ một sức sống mới. Hãy nhìn mắt cô, nó còn long lanh sáng rỡ hơn khi cô yêu anh. Hãy nhìn cô dâng hiến không e dè cho đứa con: bầu sữa, lời cưng nựng, những đêm trắng, thứ tình yêu vô điều kiện và không xao lãng. Tình yêu kỳ diệu với đứa con làm cô mạnh mẽ và độc lập. Trong tình trường, từ đây cô là người chủ động, mãnh liệt và khao khát, dạn dĩ và tiết chế; cô có cái uy quyền của một viên tướng đã nắm chắc thuật dụng binh, và người đàn ông bỗng rơi từ vị trí chủ tướng xuống hàng binh sĩ, thỉnh thoảng nhói lòng thấy người đàn bà của mình mỉm cười độ lượng như anh chỉ là đứa con to xác của cô. Cô gái, giờ đây là thế giới vừa gần gũi vừa xa lạ, thách thức người ta phải chinh phục lần nữa, để khám phá những phần chưa biết, để sở hữu trái tim đã sẻ chia cho một cuộc đời khác.

Trai Tân và… gái một con

Giở lại văn học dân gian, thấy người xưa có không ít câu ca về “gái một con”. Có mối tình ngậm ngùi mà tha thiết giữa người trai tân và cô gái đã có con: 

Mình nói với ta mình hãy còn son

Ta đi qua ngõ thấy con mình bò

Con mình những trấu cùng tro

Ta đi xách nước rửa cho con mình… 

Năm xưa người con gái mười sáu, mười bảy tuổi đã về nhà chồng, khi cô có đứa con đầu lòng, cô đang vào tuổi mười tám. Khi ấy, mới là khi bông hoa nở, cánh hoa mở khoe nhụy đài rực rỡ. Khi ấy, bông hoa tỏa hương thơm nồng nàn nhất, là khi lũ ong bướm không cưỡng nổi mùi hương và mật ngọt, rủ nhau về rã cánh trên đài hoa rung rinh, biết đâu đã đem màu sắc của mình làm đẹp thêm cho loài hoa.

Câu “Gái một con trông mòn con mắt” là dành cho gái xưa! Còn chị em thời nay thì sao?

Và gái một con tân thời

Ngày nay, phụ nữ có xu hướng lập gia đình muộn, thường trên dưới ba mươi mới có đứa con đầu lòng. Tuổi ba mươi, như các cụ xưa nói “trai ba mươi tuổi đang xoan/ gái ba mươi tuổi đã toan phận già”. Vì sao ba mươi đã là già? Vì ngày xưa phụ nữ thường nheo nhóc một đàn con, lam lũ; anh chồng năm thê bảy thiếp chẳng đoái hoài nên vào tuổi ba mươi đã chẳng còn gì của hương sắc: “Ba con cổ ngẳng răng vàng/ bốn con quần áo đi ngang khét mù…”. Nhưng phụ nữ thời hiện đại có điều kiện chăm sóc sức khỏe, họ chủ động trong cuộc sống, có ý thức gìn giữ nhan sắc, tuổi xuân của họ vì thế dài hơn. Hãy xem những “gái một con” ba mươi, hay thậm chí bốn mươi tuổi, vẫn đẹp đến xiêu lòng - những Jennifer Phạm, Hồ Ngọc Hà, Kim Hiền, Hiền Thục, Hồng Nhung… Mỗi ngày, hình ảnh của họ thu hút bao nhiêu pageviews và những người đàn ông không thể không một lần trầm trồ: nàng đẹp hơn hẳn thuở… ngây thơ!

Nhưng có một nghịch lý vẫn xảy ra trong không ít gia đình: trong khi người đàn bà ngày mỗi trưởng thành nhờ vai trò làm mẹ, thì các anh chồng lại không chịu lớn lên. Hôm nào đó người đàn bà bỗng nhận ra anh chồng mình chỉ là cậu con trai lớn xác; và người chồng, thấy trước mắt mình một mẹ sề thay vì một trái chín, mối quan hệ của họ có nguy cơ tan vỡ. Nghịch lý, những người đàn ông trong gia đình thường thích nhìn sang khu vườn của người khác, thấy bông hoa của người khác đẹp hơn bông hoa trong vườn mình: “Xưa nay thế thái nhân tình/ vợ người thì đẹp văn mình thì hay”. Hay đâu, có một tay hàng xóm đang nhìn vào khu vườn của anh, say đắm bông hoa đang bị chủ nhân của nó xao lãng.

 Bông hoa đang rung rinh. Những gái một con mạnh mẽ, độc lập, họ thậm chí tự xây cho mình một khu vườn lộng lẫy của riêng họ, để chủ động hưởng lấy niềm vui mà không cần phụ thuộc vào người khác.