Nói về Ngọc Hân, ca dao phổ biến ở Kinh đô Phú Xuân lúc bấy
giờ có câu:
"Số đâu có số lạ lùng
Con vua mà lấy hai chồng làm vua".
Thực hư chuyện này thế nào?Nghi án giết Quang Trung, lấy Gia Long.Vua Quang Trung mất đi
đã để lại rất nhiều tiếc nuối cho lịch sử và rất nhiều xót xa cho hậu thế. Cuộc
đời của vua Quang Trung là một thiên anh hùng ca đặc sắc, nhưng đương thời còn
thêu dệt thêm nhiều điều bí ẩn, diệu kỳ nên sau ngày vua Quang Trung mất đi một
bức màn bí mật lại bao phủ lên người ông.
 |
| Chân dung Ngọc Hân Công chúa |
Năm 1961, nhà văn Nguyễn
Thượng Khánh của Sài Gòn tuyên bố mình có thể chứng minh rằng Lê Ngọc Hân chính
là thủ phạm đánh thuốc độc hạ sát Hoàng Đế Quang Trung.Động cơ để Lê Ngọc Hân giết chồng bắt nguồn từ một thỏa
thuận giữa Quang Trung và Hoàng Đế Càn Long (1711-99) của Trung Quốc, Càn Long
hứa gả một người con gái của mình cho Quang Trung. Nguyễn Thượng Khánh trong
cuốn: “Vua Quang Trung Chết vì một liều Ðộc dược của Ngọc
Hân Công Chúa”, Phổ thông 62 (8/1961) có
viết: “trong một phút bồng bột vì quá ghen, Ngọc Hân đã bỏ thuốc độc vào rượu
cho Quang Trung uống”. Nguyễn Thượng Khánh lập luận rằng, “Khi nghe tin vua Quang
Trung cầu hôn với công chúa con vua Càn Long, thì công chúa Ngọc Hân vùng lên
một ý nghĩ táo bạo…”
 |
| Hình ảnh Quang Trung và Ngọc Hân Công chúa( Mịm họa) |
Khởi đầu là ông Nguyễn Văn Minh đã đăng trên tạp chí phổ thông một
bài viết với những luận cứ hết sức vững chắc để phản bác mạnh mẽ lại những lời
lẽ mang tính chất hàm hồ và những ngụy biện vô căn cứ của ông Nguyễn Thượng
Khánh vì bản gia phả của gia đình ông Khánh đã bị thất lạc từ lâu, cho nên ông
Khánh chỉ sử dụng bản viết mà nội tổ ông Minh kể lại rồi từ đó ông Khánh suy
nghiệm ra.
Tiếp theo là một bài
viết khá nghiêm túc của ông Thiện Sinh cũng đăng trên tạp chí phổ thông, đã lần
lượt đưa ra những sai lầm nghiêm trọng của ông Nguyễn Thượng Khánh. Rồi thì một
số tộc phổ, phổ ý của các họ nội, họ ngoại mà quý ông Nguyễn Lê Thọ ở Quế Sơn
Quảng Nam và Võ Thành Sơn ở Ðà nẵng đã đưa ra để làm bằng chứng,cũng vạch ra
những sai lầm mà ông Nguyễn Thượng Khánh đã công bố.
- Sử gia Hoàng Xuân
Hãn viết: "Ngày 29 tháng 7 năm Nhâm Tý vào giờ dạ tý tức ngày 16 tháng 9
năm 1792 vua Quang Trung băng hà."
- Tác giả Hoàng Lê
Nhất Thống Chí viết: "Vua Quang Trung mất vào năm Nhâm Tý" (1792).
- Sử gia Trần Trọng
Kim viết: "Năm Nhâm Tý (1792) vua Quang Trung bị bạo bệnh băng hà".
- Riêng học giả Hoa
Bằng viết: "Vua Quang Trung mất vì chứng huyết vận năm Nhâm tý
(1792)". Ðoạn sau ông nêu ra những chứng do huyết vận gây nên!
Sau sự cố ám sát vua
Quang Trung, lại có thuyết cho rằng Ngọc Hân đã lấy Gia Long Nguyễn Ánh.
Vào năm Nhâm Tuất
(1802), triều Tây Sơn bị diệt, Gia Long bắt được Ngọc Hân công chúa, thấy nàng
có nhan sắc kiều diễm, có sức quyến rũ các bậc tu mi, đã không kìm được xúc
động trong buổi sơ ngộ tại Phú Xuân. Gia Long đưa truyền nộp công chúa vào
cung. Tả quân Lê Văn Duyệt can “không nên lấy vợ thừa của giặc” nhưng nhà vua
không chịu nghe, lại đáp: “Tất cả giang sơn này, cái gì không lấy từ trong tay
giặc, cứ gì một người đàn bà?”
Vào cung, Ngọc Hân
sinh cho vua Gia Long hai con là Hoàng tử Thường Tín và Quảng Oai.
Sự hiểu lầm và bí mật “lấy hai vua”
Sở dĩ, có huyền thoại
“người lấy hai vua” là do có sự nhầm lẫn giữa Ngọc Hân và Ngọc Bình. Nguyễn
Ngọc Bình sinh năm 1783 là công chúa con vua Hiển tông nhà Hậu Lê, em ruột công
chúa Lê Ngọc Hân.
Vào năm 1795, sau khi
Thái sư Bùi Đắc Tuyên bị đánh đổ, thế lực ngoại thích không còn, Ngọc Hân có ý
muốn hướng Quang Toản về Bắc Hà, nên làm mối em gái của mình cho Quang Toản.
Năm đó, Ngọc Bình mới 12 tuổi. Ngọc Bình được phong làm Chính cung hoàng hậu, ở
trong cung 6 năm trời nhưng chưa sinh con.
Tháng 5/1801, khi
Nguyễn Ánh đánh chiếm Phú Xuân, vua tôi Quang Toản bỏ chạy ra Bắc Hà, Ngọc Bình
và một số cung nữ bị kẹt lại Phú Xuân. Thấy nàng là một người con gái trẻ đẹp,
ăn nói dịu dàng, dáng điệu thướt tha, Gia Long rất ưng ý. Mặc cho các cận thần
nhà Nguyễn kịch liệt phản đối vì cho rằng "thiên hạ thiếu gì đàn bà mà lại
lấy thừa vợ của vua nguỵ".
Tuy nhiên, Gia Long
vẫn bỏ ngoài tai tất cả. Ngọc Bình được nạp làm phi và sau đó được phong làm Đệ
tam cung Đức Phi (đứng thứ ba sau hai bà hoàng hậu là Thừa Thiên, mẹ hoàng tử
Cảnh và Thuận Thiên, mẹ vua Minh Mạng).
Bà sinh được bốn người
con (hai trai, hai gái). Hai hoàng tử là Quảng Oai công Nguyễn Phúc Quân (1809)
và Thường Tín công Nguyễn Phúc Cự (1810); Hai công chúa là Mỹ Khê Ngọc Khuê và
An Nghĩa Ngọc Ngôn. Đức phi Ngọc Bình mất vào năm 1810, sau khi sinh hoàng tử
Phúc Cự. Năm ấy bà mới 27 tuổi.
Sách Quốc sử di biên
và một số tư liệu khác cho hay, chị em Ngọc Hân và Ngọc Bình có nhiều điểm
tương đồng rất căn bản. Hai bà đều là công chúa con vua Hiển Tông nhà Hậu Lê,
sinh trưởng ở ngoài Bắc; lớn lên hai bà đều lấy chồng là hoàng đế nhà Tây Sơn,
nghĩa là cả hai bà đều là hoàng hậu Phú Xuân. Do đó, những câu chuyện truyền
tụng về cuộc đời hai bà cứ đan kết vào nhau, theo không gian và thời gian mà
dần dà thay đổi, để rồi lẫn lộn và cuối cùng, chuyện có thật về người này trở
thành huyền thoại của người kia. Đó là lý do vì sao có tin đồn Ngọc Hân lấy vua
Gia Long.
Mặt khác, việc Ngọc
Hân lấy Gia Long không thể diễn ra vì Ngọc Hân đã từ trần hai năm trước khi Gia
Long chiếm lại được Phú Xuân.
Sau ngày đại thắng,
Quang Trung về Phú Xuân tiến phong Ngọc Hân làm Bắc Cung Hoàng hậu. Ngọc Hân
được hưởng những năm tháng tràn đầy hạnh phúc bên người chồng anh hùng. Bà sinh
được hai người con, một gái là Nguyễn Thị Ngọc Bảo (SN 1788) và một trai là
Nguyễn Quang Đức (SN 1790). Tuy nhiên, hạnh phúc đó không được bao lâu.
 |
| Đền Ghềnh - nơi phụng thờ công chúa Ngọc Hân |
Tháng 9/1792, vua Quang Trung đột ngột từ trần. Mới 22 tuổi đầu,
với hai đứa con thơ một lên 4 và một lên 2, Ngọc Hân trở thành goá bụa. Bà sống
cô quạnh trong nỗi nhớ thương chồng. Tình cảm đau xót triền miên dần hút hết
sinh lực của bà. Và thế là 7 năm sau (năm 1799), Ngọc Hân từ trần khi mới
29 tuổi đời. Hai năm sau (1801), Nguyễn Ánh tấn công vào Phú Xuân, vua tôi
Quang Toản bỏ kinh thành chạy ra Bắc Hà. Hai con của Ngọc Hân còn thơ ấu đều bị
bắt.
Rõ là, công chúa Lê
Ngọc Hân đã mất dưới triều vua Cảnh Thịnh, nghĩa là trước khi kinh thành Phú
Xuân thất thủ 16 tháng thì làm gì có câu chuyện bà phải lâm cảnh bôn ba lưu lạc
sau khi nhà Tây Sơn mất ngôi, để rồi phải làm vợ của hoàng đế Gia Long.
Lê Vy
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét