GIÁO DƯỠNG THAI NHI

 Thạc sĩ Hoàng Khánh Toàn.

Nuôi dạy con trẻ phải bắt đầu  từ giai đoạn " Chín tháng mười ngày". Dưỡng thai và thai giáo  gọi chung là giáo dưỡng thai nhi ,thực chất là việc sử dụng  các biện pháp bảo vệ  và làm lành mạnh hóa  tinh thần ,củng cố tinh thần và tăng cường sức khỏe cho người mẹ ,qua đó tác động một cách tích cực và tế nhị đến thai nhi.

VÌ SAO PHẢI GIÁO DƯỠNG THAI NHI?

Trong quá trình phát triển của thai nhi " Một tháng gọi là thủy phôi ,hai tháng gọi là thủy cao,ba tháng gọi là thủy thai,bốn tháng thành huyết mạch ,năm tháng thành khí,định ngũ tạng,sáu tháng thành gân ,bảy tháng thành xương ,tám tháng thành da ,chín tháng thành lông tóc,lục phủ,bách tiết...".Quá trình này theo Y học cổ truyền ,đòi hỏi phải cung cấp một lượng  chất dinh dưỡng rất lớn  thông qua cơ thể người mẹ .Vả lại thai nhi và người mẹ là một thể mật thiết ,mẹ nóng ắt thai nhiệt,mẹ lạnh ắt thai hàn ,mẹ nhược ắt thai yếu,mẹ khỏe thai cường ,mọi sự thay đổi ở người mẹ  đều ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi .Bởi vậy việc chăm sóc tinh thần ,ăn uống ,đi lại  và chỗ ở của thai phụ  nhằm mang lại sức khỏe về cả tinh thần  lẫn thể xác  cho cả con và mẹ là hết sức cần thiết.

CÁC CÁCH GIÁO DƯỠNG THAI NHI

+Cần giữ cho tâm trí thoái mái

Y học cổ truyền cho rằng thai nhi sống  bằng khí của người mẹ,hai mẹ con hô hấp tương thông ,vui buồn tương ứng  nếu không thuận hòa sẽ làm cho thai bị bệnh tật .Y thư cổ tăng bổ đại sinh yếu chỉ viết: " Phải tránh nóng nảy tức giận ,sau khi thụ thai nhất quyết không nên có hành vi mắng chửi  và đánh đập  vì khí điều hòa thì thai bình an ,khí mà rối ren thì thai bệnh tật".Bởi vậy đối với phụ nữ mang thai,một mặt  phải chủ động tu tính ,tu nết  ,giữ cho tâm trí luôn  thanh thản ,lạc quan ,không quá buồn rầu chản nản,nhưng cũng không quá phấn chấn ,sợ hãi .Mặt khác gia đình và xã hội phải  có trách nhiệm  tạo ra cho họ một môi trường sống  thuận lợi êm ấm tươi vui.Cổ nhân nói rằng: "Yên tĩnh tức là Thai giáo"

+Cần ăn uống điều độ và hợp lý Thức ăn là nguồn dinh dưỡng quan trọng của người mẹ và thai nhi  nhưng vấn đề là ở chỗ thai phụ  nên ăn gì và ăn như thế nào .Y học cổ truyền cho rằng,chế độ ăn uống của phụ nữ có thai  phải đủ nhưng điều độ và cân bằng ,nên ăn đồ thanh đạm và dễ tiêu ,nên kiêng các thức ăn quá béo,quá ngọt ,các đồ sống lạnh ,cay chua  vì dễ làm ảnh hưởng đến tỳ ,vị  không tốt với thai nhi .Sách vạn thỉ nữ khoa  đã viết:"Phụ nữ sau khi thụ thai ,việc đáng kiêng kỵ nhất  là ăn uống quá no nê ,mà phải ăn nhạt ,tránh nóng nguội ,giữ cho khí huyết thanh khiết  dịu êm để dưỡng thai ,như vậy thai sẽ yên ổn khỏe mạnh"

+ Làm việc và nghỉ ngơi thỏa đáng.

Con người sống bằng khí huyết ,dưỡng thai cũng bằng khí huyết ,bởi vậy khi mang thai ,các hoạt động sinh hoạt ,làm việc nghỉ ngơi phải luôn đều đặn,điều hòa ,không nên quá an nhàn ,cũng không thể vì tham việc mà quá mệt mỏi .Theo y học cổ truyền an nhàn quá thì  khí huyết sẽ trễ ,mệt mỏi quá khí huyết sẽ suy .Nếu làm việc và nghỉ ngơi không điều độ ,sinh hoạt đảo lộn  làm lụng nặng nhọc vất vả  sẽ ảnh hưởng xấu  đến sự phát triển của thai nhi .Bởi vậy sách Vạn thị phụ nhân khoa  đã khuyên" Sau khi thụ thai,phụ nữ  nên thường xuyên đi lại  để khí huyết dễ lưu thông ,trăm mạch thông suốt ,sẽ không khó đẻ .Nếu thích nghỉ ,ngại làm ,thích tĩnh ngại động thì khí huyết sẽ đình trễ ,sau này khó đẻ"

+ Luôn có ý thức bảo vệ thai nhi

Bảo vệ thai là chủ yếu tránh cho thai nhi khỏi ảnh hưởng của một số yếu tố  xấu từ bên ngoài ,ví như thuốc và những tình huống bất ngờ có thể xảy ra  theo quan niệm của y học cổ truyền ,bất cứ dược liệu nào cũng đều có  mặt hại ,cho dù đó là nhân sâm ,do đó người mang thai phải dùng thuốc theo sự chỉ dẫn của bác sĩ

Con cái khỏe mạnh và thông minh bao giờ cũng là niềm hy vọng và hạnh phúc của mọi gia đình  ,đồng thời cũng là hồng phúc của dân tộc và đất nước .Đương nhiên ,điều đó đòi hỏi ở các bậc làm cha mẹ không chỉ có tình thương rộng lớn,trách nhiệm cao cả  mà còn phải có đủ hiểu biết về phương pháp  nuôi dạy con trẻ kể từ khi chúng còn nằm trong bụng mẹ .Nói về thụ thai và giáo dưỡng thai nhi của cố nhân  âu cũng là dịp  để chúng ta ,từ trong vốn cổ ,có thể tìm  thêm được chút gì hữu ích  cho thế hệ mai sau.